Proost

Toen ik filmprogrammeur was bij de USVA studentenbioscoop in Groningen las ik een keer een stuk over Paul Schrader, de scenarioschrijver van Taxi Driver. Dat de mens vooral eenzaam is, vond hij, in de film gesymboliseerd door het personage van Robert (Are you talking to me?) de Niro. Schrader was beïnvloed door het Calvinisme, het principe van schuld en boete, vanwege Friese voorouders.

Ik kwam daarop omdat ik een tijdje terug een feestje had van een vriendin die 50 was geworden. Het was een soort reünie, met veel bekenden en vrienden. Zoals dat gaat, lukte het niet om met iedereen te praten en daar kun je je dan de volgende dag schuldig over voelen.

Van zo’n feestje, een sociale snelkookpan, heb ik meerdere dagen last. Alle gesprekken, ook de niet gevoerde, achtervolgen me dagenlang als je reinste kwelgeesten.

Ik zoek dan ook meestal toevlucht tot de alcohol, op zo’n feestje. Dan ben ik in ieder geval verlost van het zwaard van Damocles, ook wel bekend als het meta-bewustzijn. Als je stevig doordrinkt herinner je soms hele stukken niet meer, maar ook daar kun je je weer schuldig over voelen. Wat heb ik in hemelsnaam gedaan in die gewiste tijd? Geen rare dingen hopelijk. Een ander voordeel van de drank is dat je heel beleefd een conversatie kan onderbreken omdat je naar de wc moet.

Groot nadeel van de drank is natuurlijk (sowieso) de volgende dag. De kater maakt me altijd melancholisch en je kunt je dan weer schuldig voelen dat je op zo’n dag tot niks komt. En als je pech hebt, word je opgezogen door een tranentrekker op tv.

Het sociale gebeuren is eigenlijk het allermoeilijkste in het leven. Ik ben er niet voor in de wieg gelegd. Maar tegelijk ook belangrijk, want anders rest je de kaalslag van de eenzaamheid. Iets dat ik altijd wilde vermijden. Ik sla daarom zelden een uitnodiging af.

Terug naar Calvijn. Het is me niet gegeven te genieten als een Hedonist, er is altijd retrospectie, vaak al meteen. Dat is op zich geen probleem, toch zou ik weleens willen voelen hoe het is om je nergens druk over te maken: voor, tijdens of na een feestje.

Mischien binnenkort toch maar weer eens een xtc-pilletje slikken om het zwaard van Damocles in te ruilen voor een wattenstaafje. Alhoewel, in de tijd dat ik het weleens deed, verklaarde ik bijna iedereen de liefde, waar je je dan ook weer schuldig over kan voelen. Het zou me niet verbazen dat iemand na afloop Stichting Correlatie moest gaan bellen.

Dan rest misschien de tip van het orakel uit Nijmegen, Frank Boeijen, die nooit meer naar een verjaardagsfeestje ging. Maar goed, waarschijnlijk was hij niet eens uitgenodigd. Verstaan kun je hem immers niet.

Proost, toch maar. Op de imperfectie van een conversatie op een gezellige party!